20 اصطلاحات امنیت اینترنت که باید بدانیم + معادل انگلیسی
امنیت اینترنت در دنیای امروز اهمیت بی‌سابقه‌ای پیدا کرده است. با گسترش خدمات آنلاین، شبکه‌های اجتماعی، بانکداری اینترنتی و خریدهای دیجیتال، آشنایی با اصطلاحات امنیت سایبری نه‌تنها برای متخصصان فناوری بلکه برای هر کاربری ضروری است. در این مقاله، 20 اصطلاح پرکاربرد در امنیت اینترنت را معرفی می‌کنیم که دانستن آن‌ها به شما کمک می‌کند از تهدیدهای آنلاین در امان بمانید.
1. بدافزار (Malware)
بدافزار یا Malware مخفف “Malicious Software” به نرم‌افزارهای مخربی گفته می‌شود که با هدف آسیب رساندن به سیستم، سرقت داده‌ها یا جاسوسی طراحی می‌شوند. انواع بدافزار شامل ویروس، تروجان و باج‌افزار می‌شود.
2. ویروس (Virus)
ویروس‌ها نوعی بدافزار هستند که با آلوده کردن فایل‌ها یا سیستم‌عامل، اطلاعات را از بین می‌برند یا سیستم را مختل می‌کنند. آن‌ها مانند ویروس‌های بیولوژیکی تکثیر شده و به بخش‌های مختلف سیستم نفوذ می‌کنند.
3. تروجان (Trojan Horse)
تروجان‌ها بدافزارهایی هستند که در ظاهر نرم‌افزاری قانونی و مفید به نظر می‌رسند، اما پس از نصب، فعالیت‌های مخربی مانند سرقت اطلاعات یا باز کردن درب پشتی (Backdoor) انجام می‌دهند.
4. باج‌افزار (Ransomware)
این بدافزار فایل‌های کاربر را رمزگذاری کرده و برای بازگرداندن آن‌ها درخواست باج می‌کند. حملات باج‌افزاری امروزه یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای سازمان‌ها و کاربران خانگی است.
5. فیشینگ (Phishing)
فیشینگ روشی برای سرقت اطلاعات حساس مانند رمز عبور یا شماره کارت بانکی از طریق ایمیل‌ها، پیام‌ها یا وب‌سایت‌های جعلی است. هکرها با جعل هویت، کاربران را فریب می‌دهند تا اطلاعات خود را وارد کنند.
6. اسپم (Spam)
اسپم به پیام‌ها یا ایمیل‌های ناخواسته‌ای گفته می‌شود که اغلب با اهداف تبلیغاتی یا مخرب ارسال می‌شوند. فیلتر اسپم در ایمیل‌ها کمک می‌کند تا این پیام‌ها شناسایی شوند.
7. هک (Hacking)
هک به فرآیند دسترسی غیرمجاز به سیستم‌ها یا شبکه‌ها برای سرقت یا تغییر اطلاعات گفته می‌شود. هکرها ممکن است با اهداف مخرب یا حتی اخلاقی (هک سفید) عمل کنند.
8. فایروال (Firewall)
فایروال یک سیستم امنیتی است که ترافیک ورودی و خروجی شبکه را کنترل کرده و جلوی حملات یا دسترسی‌های غیرمجاز را می‌گیرد. فایروال‌ها به دو نوع نرم‌افزاری و سخت‌افزاری تقسیم می‌شوند.
9. رمزنگاری (Encryption)
رمزنگاری روشی برای محافظت از داده‌ها است که در آن اطلاعات به‌گونه‌ای کدگذاری می‌شود که فقط افراد دارای کلید رمزگشایی بتوانند آن را بخوانند.
10. VPN (شبکه خصوصی مجازی)
VPN یا Virtual Private Network ابزاری است که ارتباط کاربر با اینترنت را از طریق یک تونل رمزگذاری‌شده برقرار می‌کند و از رهگیری اطلاعات جلوگیری می‌نماید.
اصطلاحات اولیه امنیت اینترنت
| شماره | اصطلاح فارسی | اصطلاح انگلیسی | توضیح کوتاه |
|---|---|---|---|
| 1 | بدافزار | Malware | نرم‌افزار مخرب |
| 2 | ویروس | Virus | آلوده‌کننده سیستم |
| 3 | تروجان | Trojan Horse | نرم‌افزار مخرب در ظاهر مفید |
| 4 | باج‌افزار | Ransomware | قفل کردن فایل‌ها و درخواست باج |
| 5 | فیشینگ | Phishing | سرقت اطلاعات با جعل هویت |
| 6 | اسپم | Spam | پیام‌های ناخواسته |
| 7 | هک | Hacking | نفوذ غیرمجاز به سیستم‌ها |
| 8 | فایروال | Firewall | دیوار دفاعی شبکه |
| 9 | رمزنگاری | Encryption | حفاظت داده‌ها از طریق کدگذاری |
| 10 | شبکه خصوصی مجازی | VPN | ارتباط امن از طریق تونل رمزگذاری |
11. حملات DDoS (Distributed Denial of Service)
در این نوع حمله، هکرها با ارسال حجم زیادی از ترافیک به یک سرور، باعث اختلال یا از کار افتادن سرویس‌ها می‌شوند.
12. بک‌دور (Backdoor)
بک‌دور یک در پنهانی در سیستم است که هکرها از آن برای دسترسی مجدد به سیستم آلوده استفاده می‌کنند.
13. آنتی‌ویروس (Antivirus)
نرم‌افزاری که برای شناسایی، حذف و جلوگیری از بدافزارها طراحی شده است.
14. احراز هویت چندمرحله‌ای (Multi-Factor Authentication – MFA)
روشی امنیتی که علاوه بر رمز عبور، از عامل‌های دیگری مانند پیامک یا اثر انگشت برای ورود استفاده می‌کند.
15. حملات مهندسی اجتماعی (Social Engineering)
روشی که هکرها با فریب دادن افراد (نه سیستم‌ها)، اطلاعات حساس را از آن‌ها می‌گیرند.
16. Keylogger (کلیدنگار)
بدافزاری که تمام کلیدهای فشرده‌شده روی کیبورد را ثبت کرده و برای هکر ارسال می‌کند.
17. بروت‌فورس (Brute Force Attack)
روشی برای حدس زدن رمز عبور با امتحان کردن تمام ترکیب‌های ممکن تا یافتن رمز صحیح.
18. پروکسی (Proxy Server)
سروری که به‌عنوان واسطه بین کاربر و اینترنت عمل می‌کند و می‌تواند برای افزایش امنیت و حفظ حریم خصوصی استفاده شود.
19. حمله Man-in-the-Middle (MITM)
هکر در این حمله بین کاربر و سرور قرار می‌گیرد و اطلاعات ردوبدل‌شده را شنود یا تغییر می‌دهد.
20. گواهی SSL (SSL Certificate)
یک گواهی دیجیتال است که امنیت ارتباط بین کاربر و وب‌سایت را تضمین کرده و داده‌ها را رمزگذاری می‌کند.
اصطلاحات پیشرفته امنیت اینترنت
| شماره | اصطلاح فارسی | اصطلاح انگلیسی | توضیح کوتاه |
|---|---|---|---|
| 11 | حمله DDoS | Distributed Denial of Service | از کار انداختن سرور با ترافیک زیاد |
| 12 | بک‌دور | Backdoor | دسترسی پنهانی برای هکر |
| 13 | آنتی‌ویروس | Antivirus | حذف بدافزارها |
| 14 | احراز هویت چندمرحله‌ای | Multi-Factor Authentication | امنیت بیشتر در ورود |
| 15 | مهندسی اجتماعی | Social Engineering | فریب افراد به‌جای هک سیستم |
| 16 | کلیدنگار | Keylogger | ثبت کلیدهای فشرده‌شده |
| 17 | حمله بروت‌فورس | Brute Force Attack | حدس رمز عبور با آزمون و خطا |
| 18 | پروکسی | Proxy Server | واسطه بین کاربر و اینترنت |
| 19 | حمله MITM | Man-in-the-Middle Attack | شنود اطلاعات بین کاربر و سرور |
| 20 | گواهی SSL | SSL Certificate | امنیت ارتباط وب‌سایت |
اهمیت آگاهی از اصطلاحات امنیت اینترنت
در عصر دیجیتال، آگاهی از اصطلاحات امنیت سایبری نه‌تنها از دیدگاه فناوری بلکه از نظر حفظ حریم خصوصی و مالی اهمیت دارد. بسیاری از حملات آنلاین به دلیل بی‌اطلاعی کاربران موفقیت‌آمیز هستند.
برای مثال، حملات فیشینگ اغلب از طریق ایمیل‌های جعلی یا پیامک‌هایی که ظاهری رسمی دارند، کاربران را فریب می‌دهند. دانستن این که Phishing چگونه عمل می‌کند می‌تواند جلوی ضررهای مالی گسترده‌ای را بگیرد.
دسته‌بندی انواع حملات سایبری
حملات سایبری روش‌های متفاوتی دارند که برخی مستقیماً به سیستم حمله می‌کنند و برخی دیگر با فریب کاربر، اطلاعات او را به دست می‌آورند.
انواع حملات و هدف آن‌ها
| نوع حمله | هدف اصلی | مثال واقعی |
|---|---|---|
| حملات فیشینگ | سرقت اطلاعات ورود | ایمیل جعلی از بانک برای وارد کردن رمز دوم |
| باج‌افزار | باج‌گیری از طریق قفل داده‌ها | حمله WannaCry که میلیون‌ها سیستم را آلوده کرد |
| حملات DDoS | از کار انداختن وب‌سایت | حمله به وب‌سایت‌های خدمات مالی |
| مهندسی اجتماعی | فریب کاربر | تماس تلفنی جعلی برای گرفتن اطلاعات کارت |
| بروت‌فورس | کشف رمز عبور | تلاش مکرر برای حدس رمزهای ساده |
5 ابزار کاربردی برای امنیت بیشتر
علاوه بر آشنایی با اصطلاحات، استفاده از ابزارهای امنیتی می‌تواند نقش مهمی در حفظ اطلاعات داشته باشد:
مدیر رمز عبور (Password Manager): نرم‌افزاری برای ذخیره رمزهای عبور پیچیده به صورت ایمن.
آنتی‌ویروس به‌روز: شناسایی و حذف انواع بدافزارها.
VPN معتبر: برای حفاظت از ترافیک اینترنت و جلوگیری از ردیابی.
ابزار ضد فیشینگ: افزونه‌هایی برای مرورگرها که سایت‌های جعلی را شناسایی می‌کنند.
سیستم پشتیبان‌گیری (Backup): جلوگیری از از دست رفتن اطلاعات در حملات باج‌افزاری.
مقایسه روش‌های پیشگیری و واکنش
آشنایی با اقدامات پیشگیرانه در کنار واکنش مناسب پس از حمله اهمیت زیادی دارد.
پیشگیری در برابر حملات و واکنش پس از وقوع
| نوع حمله | روش پیشگیری | واکنش پس از حمله |
|---|---|---|
| فیشینگ | بررسی لینک‌ها و آدرس ایمیل | تغییر سریع رمز عبور |
| باج‌افزار | تهیه نسخه پشتیبان از داده‌ها | عدم پرداخت باج و استفاده از نسخه‌های بکاپ |
| DDoS | استفاده از سرویس‌های ضد حمله DDoS | همکاری با ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی |
| مهندسی اجتماعی | آموزش و افزایش آگاهی کاربر | گزارش حادثه به مراجع رسمی |
| بروت‌فورس | استفاده از رمزهای پیچیده و MFA | تغییر رمز عبور و فعال‌سازی MFA |
اشتباهات رایج کاربران در امنیت اینترنت
- استفاده از رمز عبور ساده مانند 123456 یا تاریخ تولد.
- کلیک روی لینک‌های ناشناس بدون بررسی.
- عدم به‌روزرسانی نرم‌افزارها که حفره‌های امنیتی را باز می‌گذارد.
- دانلود فایل از منابع غیرمعتبر.
- عدم استفاده از آنتی‌ویروس یا VPN.
10 پرسش و پاسخ متداول
1. تفاوت بدافزار و ویروس چیست؟
هر ویروس یک بدافزار است، اما همه بدافزارها ویروس نیستند. بدافزارها شامل انواع دیگری مانند تروجان و باج‌افزار نیز هستند.
2. چگونه بفهمیم یک ایمیل فیشینگ است؟
به آدرس فرستنده، لینک‌ها و درخواست‌های غیرمعمول مانند وارد کردن رمز توجه کنید. هرگونه پیام مشکوک را باز نکنید.
3. آیا استفاده از VPN همیشه ایمن است؟
فقط VPNهای معتبر و پولی امنیت کافی دارند. برخی VPNهای رایگان ممکن است خودشان اطلاعات شما را ذخیره کنند.
4. آیا آنتی‌ویروس برای جلوگیری از همه حملات کافی است؟
خیر. آنتی‌ویروس بخشی از امنیت است، اما رفتار کاربر و به‌روزرسانی سیستم اهمیت بیشتری دارد.
5. رمزنگاری چه کمکی می‌کند؟
رمزنگاری داده‌ها را طوری کد می‌کند که حتی اگر هکر به اطلاعات دسترسی پیدا کند، نتواند آن‌ها را بخواند.
6. احراز هویت چندمرحله‌ای چگونه کار می‌کند؟
با اضافه کردن مرحله‌ای دیگر مانند ارسال کد پیامکی یا اثر انگشت، امنیت ورود را افزایش می‌دهد.
7. تفاوت پروکسی و VPN چیست؟
پروکسی ترافیک شما را از یک سرور واسطه عبور می‌دهد، اما VPN کل ارتباط شما را رمزگذاری می‌کند.
8. حمله DDoS چه زمانی خطرناک می‌شود؟
وقتی وب‌سایت یا سرور نتواند حجم زیاد درخواست‌ها را مدیریت کند و از دسترس خارج شود.
9. گواهی SSL چگونه شناسایی می‌شود؟
آدرس وب‌سایت باید با https شروع شود و یک علامت قفل کنار آن دیده شود.
10. کلیدنگار (Keylogger) چگونه نصب می‌شود؟
معمولاً همراه با نرم‌افزارهای مشکوک یا از طریق لینک‌های آلوده نصب می‌شود.
نکات پایانی برای ایمن ماندن در فضای اینترنت
- به‌روزرسانی نرم‌افزارها را جدی بگیرید؛ این کار بسیاری از حفره‌های امنیتی را می‌بندد.
- از رمز عبورهای قوی و ترکیبی از اعداد، حروف و نمادها استفاده کنید.
- احراز هویت چندمرحله‌ای را برای حساب‌های مهم فعال کنید.
- روی لینک‌های ناشناس یا ایمیل‌های مشکوک کلیک نکنید.
- از VPN و وب‌سایت‌هایی که دارای گواهی SSL هستند استفاده کنید.
